กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีภาษาไทยEnglish
หน้าหลัก ผลงานเด่นกระทรวง ผลงานเด่น สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่ง การจัดทำร่างมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม เครื่องใช้เหล็กกล้าไร้สนิม

การจัดทำร่างมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม เครื่องใช้เหล็กกล้าไร้สนิม

พิมพ์ PDF

    หม้อต้มก๋วยเตี๋ยวเป็นภาชนะสำคัญในขั้นตอนการปรุงก๋วยเตี๋ยว ในระหว่างการใช้งานที่อุณหภูมิ 80 - 100 องศาเซลเซียส ได้มีการตรวจพบตะกั่วละลายออกมาในน้ำลวกเส้นและน้ำซุปก๋วยเตี๋ยวในปริมาณที่ มีความเสี่ยงต่อการสะสมในร่างกายผู้บริโภค สาเหตุหลักมาจากการขึ้นรูปภาชนะปรุงหรือบรรจุอาหารจากแผ่นเหล็กกล้าไร้สนิม ด้วยวิธีประสานรอยต่อด้วยโลหะผสมตะกั่ว-ดีบุก ตะกั่วที่พบในอาหารจึงมาจากการละลายของรอยประสานนี้ ด้วยเหตุนี้ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 2 มกราคม 2551 มีมติเห็นชอบมาตรการและแผนงานบูรณาการการแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับสินค้าภาชนะ สำหรับปรุงหรือบรรจุอาหารที่ใช้ตะกั่วเป็นตัวประสานรอยเชื่อมต่อ ดังนั้น เพื่อให้เป็นไปตามมติของคณะรัฐมนตรี ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ในฐานะตัวแทนกระทรวงวิทยาศาสตร์ ร่วมมือกับ สำนักมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.)กระทรวงอุตสาหกรรม ดำเนินการจัดทำร่างมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม "เครื่องใช้เหล็กกล้าไร้สนิม : ภาชนะสำหรับปรุงหรือบรรจุอาหารที่มีรอยประสานสัมผัสกับอาหาร (เล่มที่ 1: หม้อหุงต้ม)" เพื่อใช้เป็นข้อบังคับสำหรับการผลิตหม้อต้มก๋วยเตี๋ยวมาตรฐานปลอดภัยจากการ เปื้อนของตะกั่ว และโลหะหนักชนิดอื่น
    ปัจจุบัน หม้อก๋วยเตี๋ยวนิยมผลิตจากเหล็กกล้าไร้สนิมออสเตนนิติกเกรด 304 โดยนำมาม้วนขึ้นรูป พับตะเข็บรอยต่อ และประสานตะเข็บรอยต่อป้องกันการรั่วซึมด้วยกระบวนการบัดกรีอ่อนกับวัสดุ บัดกรีมีส่วนผสมของดีบุกและตะกั่วในอัตราส่วนประมาณ 60 : 40 (อุณหภูมิหลอมเหลวประมาณ 190 องศาเซลเซียส) ซึ่งตะกั่วของวัสดุบัดกรีดังกล่าวสามารถละลายออกมาในน้ำลวกเส้นก๋วยเตี๋ยว และน้ำซุปก๋วยเตี๋ยวได้ที่อุณหภูมิต่ำกว่าจุดหลอมเหลวของวัสดุบัดกรี
    ทีมวิจัยจากห้องปฏิบัติการวิเคราะห์การประลัยและการเสื่อมสภาพของวัสดุ ของเอ็มเทค ดำเนินการศึกษาการละลายของตะกั่วจากหม้อก๋วยเตี๋ยวที่มีการประสานรอยต่อด้วย การบัดกรีอ่อนในสภาวะจำลองการใช้งานจริง พร้อมกับศึกษา แนวทางการพัฒนาหม้อก๋วยเตี๋ยวอนามัยปราศจากการละลายของตะกั่วในระหว่างการ ใช้งาน จากการวิเคราะห์ตรวจสอบปริมาณตะกั่วของแนวเชื่อมทิก (TIG welding หรือ GTAW) ใน 'หม้อก๋วยเตี๋ยวอนามัย' ที่จะมีการนำไปใช้งานจริงและใช้เป็นหม้อก๋วยเตี๋ยวอนามัยต้นแบบสำหรับผู้ ผลิตหม้อก๋วยเตี๋ยวที่สนใจ พบว่า ไม่มีปริมาณตะกั่วตกค้างอยู่ในแนวเชื่อมจึงสามารถรับประกันได้ว่า 'หม้อก๋วยเตี๋ยวอนามัย' จะไม่เป็นสาเหตุการปนเปื้อนของตะกั่วในน้ำลวกเส้นก๋วยเตี๋ยว และน้ำซุปก๋วยเตี๋ยว
    ในการดำเนินงานต่อเนื่อง เอ็มเทคได้มีบทบาทสำคัญในการร่างข้อกำหนดด้านการเลือกใช้แผ่นเหล็กกล้าไร้ สนิมเทคโนโลยีการขึ้นรูป และวิธีการทดสอบผลิตภัณฑ์หม้อต้มก๋วยเตี๋ยว ร่วมกับหน่วยภาครัฐอื่น เช่น กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์กระทรวงสาธารณสุข กรมวิทยาศาสตร์บริการ กระทรวงวิทยาศาสตร์ เป็นต้น ปัจจุบันร่างมาตรฐานผลิตภัณฑ์เครื่องใช้เหล็กกล้าไร้สนิมฉบับนี้ผ่านขั้นตอน การทำประชาวิจารณ์ และอยู่ระหว่างการปรับปรุงเนื้อหาร่างพระราชกฤษฎีกา เพื่อนำเสนอขอความเห็นชอบจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม และคณะรัฐมนตรี ตามลำดับ เพื่อการบังคับใช้ต่อไป
การจำแนกการนำไปใช้ประโยชน์
    อุตสาหกรรม : การผลิต
        การแก้ไขปัญหาจากการผลิต
    การดำรงชีวิตของประชาชนทั่วไป

สาขาผลงาน : เทคโนโลยีพื้นฐานการออกแบบและผลิตวัสดุ

ชื่อผู้ผลิตผลงาน :
ดร.เอกรัตน์ ไวยนิตย์
ดร.วนิดา พงษ์ศักดิ์สวัสดิ์
คุณโฆษิต วงค์ปิ่นแก้ว
คุณปิยะ คำสุข
คุณนรมน อินทรานนท์

 

 
หน่วยงานในสังกัดกระทรวง
สำนักงานรัฐมนตรี สำนักงานปลัดกระทรวง กรมวิทยาศาสตร์บริการ สำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ สถาบันมาตรวิทยาแห่งชาติ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ(องค์การมหาชน) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียร์แห่งชาติ(องค์การมหาชน) สำนักงานคณะกรรมการนโยบายวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและนวัตกรรมแห่งชาติ สถาบันวิจัยแสงซินโครตรอน(องค์การมหาชน) สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำและการเกษตร(องค์การมหาชน) สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ(องค์การมหาชน) สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ ศูนย์ความเป็นเลิศด้านชีววิทยาศาสตร์(องค์การมหาชน)

กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (วท.)
เป็นหน่วยงานของรัฐที่จัดตั้งขึ้นเพื่อการพัฒนาวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม สร้างความสามารถในการแข่งขันของประเทศอย่างยั่งยืน ไม่ได้มีวัตถุประสงค์เพื่อแสวงหากำไร
หากท่านพบว่ามีข้อมูลใดๆ ที่ละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาปรากฏอยู่ในเว็บไซต์ของกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
โปรดแจ้งให้ทราบเพื่อดำเนินการแก้ปัญหาดังกล่าวโดยเร็วที่สุดต่อไป