ความเป็นมา/หลักการและเหตุผล

          ในปี 2547  กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  ได้เสนอโครงการจัดตั้ง สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ  เพื่อคณะรัฐมนตรีพิจารณาในโอกาสฉลองสมโภช 200 ปี  แห่งการพระราชสมภพพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  พระบิดาแห่งเทคโนโลยีของไทย  ในวโรกาสทรงพระเจริญพระชนมพรรษา 80 พรรษา 5 ธันวาคม 2552  ซึ่งคณะรัฐมนตรีได้มีมติ เมื่อวันที่ 20 กรกฎาคม 2547  เห็นชอบในหลักการโครงการจัดตั้งสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ  ตามที่กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเสนอ
          สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ได้ดำเนินโครงการก่อสร้างหอดูดาวแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯ  ณ สถานีทวนสัญญาณ ทีโอที (กม.44.4) อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์  อ.จอมทอง   จ.เชียงใหม่    เพื่อรองรับการติดตั้งกล้องโทรทรรศน์ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 2.4 เมตรพร้อมระบบโดมอัตโนมัติ  พื้นที่ดังกล่าว  มีความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง 2,457 เมตร พิกัดที่ 18? 34’ 21’’ N และ 98? 29’ 07’’E   โดยมีพื้นที่ทั้งสิ้น 798  ตารางเมตร ซึ่งบริเวณดังกล่าวมีความเหมาะสมดังนี้
          (1) มีทัศนวิสัยที่เหมาะสมอย่างยิ่งต่อการสังเกตการณ์ทางดาราศาสตร์
          (2) สามารถเชื่อมต่อสัญญาณกับศูนย์บริการสารสนเทศและฝึกอบรมทางดาราศาสตร์ ณ บริเวณที่ทำการอุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ (ก.ม. 31) ซึ่งก่อสร้างเสร็จเรียบร้อยแล้วและจะเป็นสถานีรับสัญญาณจากกล้องโทรทรรศน์ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 2.4 เมตร
          (3) เป็นพื้นที่ที่ใช้งานอยู่แล้ว โดยมีอาคารและเสาสัญญาณของ บริษัท ที.โอ.ที. จำกัด (มหาชน) อยู่ในบริเวณดังกล่าวแล้ว
          (4) เป็นบริเวณที่มีรั้วรอบขอบชิด ไม่มีต้นไม้ขึ้นในบริเวณนั้นและอยู่ห่างจากถนนใหญ่   ไม่รบกวนทัศนียภาพและไม่ต้องตัดต้นไม้ หากมีการสร้างหอดูดาวในบริเวณนั้น
          พื้นที่บริเวณดังกล่าวอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ อันเป็นพื้นที่ลุ่มน้ำ 1 เอ ซึ่งจะต้องทำรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) ซึ่งสถาบันฯ ได้ดำเนินการจัดจ้างให้บริษัท ธารา คอนซัลแตนท์ จำกัด    เป็นผู้ดำเนินการจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมโครงการหอดูดาวแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ  และได้ผ่านความเห็นชอบจากคณะกรรมการผู้ชำนาญการพิจารณารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมด้านการพัฒนา โครงการของส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ หรือโครงการร่วมกับเอกชนในการประชุมครั้งที่ 3/2553  เมื่อวันที่  15  ธันวาคม  2553  และได้นำเสนอคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติพิจาณาให้ความเห็นชอบในการประชุมครั้งที่ 2 / 2553  เมื่อวันที่  22  เมษายน 2553  คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติได้พิจารณาแล้ว  จึงมีมติเห็นชอบกับรายงานฉบับดังกล่าว  และสถาบันฯ โดยกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  ได้ขอให้คณะรัฐมนตรีพิจารณาอนุมัติผ่อนผันยกเว้นมติคณะรัฐมนตรีในการใช้พื้นที่ชั้นคุณภาพลุ่มน้ำชั้น 1 เอ  ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ เพื่อก่อสร้างหอดูดาวแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ ตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่  23  ธันวาคม  2546  ซึ่งคณะรัฐมนตรีได้ประชุมเมื่อวันที่  6  กรกฎาคม  2553  มีมติอนุมัติตามที่กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเสนอ

วัตถุประสงค์

    4.1 เพื่อเป็นศูนย์กลางการวิจัย  วิชาการและการบริการข้อมูลทางด้านดาราศาสตร์
    4.2 เพื่อเป็นเครือข่ายของหอดูดาวูทั้งในประเทศและต่างประเทศ
 

กิจกรรมและแผนการดำเนินงาน

แผนการก่อสร้าง  จะดำเนินการให้แล้วเสร็จภายในระยะเวลาประมาณ 12 เดือน
แผนการก่อสร้างและติดตั้งกล้อง ขนาด 2.4   เมตร

 

          1.งานปรับสภาพพื้นที่และงานฐานราก   เนื่องจากพื้นที่ก่อสร้างหอดูดาว และอาคาประกอบ ต้องปรับสภาพพื้นที่บางส่วนก่อนเริ่มดำเนินงานก่อสร้างฐานราก  โดยในการก่อสร้างฐานรากรองรับโครงสร้างหอดูดาวและอาคารประกอบ  จะใช้เสาเข็มเจาะแบบเปียก เนื่องจากต้องรองรับน้ำหนักส่วนที่จะติดตั้งกล้องโทรทัศน์ขนาดใหญ่  เส้นผ่าศูนย์กลาง 2.40 เมตร  และยังสามารถลดแรงสั่นสะเทือนจากขั้นตอนการทำเสาเข็ม เมื่อเทียบกับการก่อสร้างที่ใช้เสาเข็มแบบตอก  โดยจะใช้เวลาประมาณ  2  เดือน
          2.งานโครงสร้าง   งานโครงการอาคารประกอบจะเป็นงานก่อสร้างโครงสร้างอาคารในส่วนที่เป็นห้องทำงาน และในส่วนของงานก่อสร้างโครงสร้างอาคารหอดูดาวรูปทรงกลมจะเป็นชิ้นส่วนสำเร็จที่ได้จัดทำจากภายนอก    และนำเข้ามาประกอบในพื้นที่ก่อสร้างภายหลังจากงานก่อสร้างฐานรากเสร็จเรียบร้อย  งานส่วนนี้จะใช้ระยะเวลาไม่เกิน   8 เดือน
          3.งานระบบสาธารณูปโภค  ภายในและนอกอาคาร  เช่นระบบน้ำดี ระบบบำบัดน้ำเสีย  ระบบป้องกันอัคคีภัย ระบบเครื่องปรับสภาพอากาศ ระบบระบายอากาศ ระบบโทรศัพท์ และระบบไฟฟ้า ฯลฯ งานส่วนนี้จะใช้ระยะเวลาประมาณ 4 เดือน
          4.งานตกแต่งภายนอกและภายใน   จะเริ่มดำเนินจากการตกแต่งภายในอาคาร เช่น งานปูพื้นห้อง งานปูผนัง งานฝ้าเพดาน งานติดตั้งประตู/หน้าต่าง งานทาสีภายใน ฯลฯ จากนั้นจะเริ่มดำเนินการตกแต่งภายนอกอาคาร  เช่น งานทาสี งานติดตั้งรางรองน้ำฝน งานถนน งานระบบระบายน้ำ และงานจัด/ตกแต่งสวนหย่อม ฯลฯ งานส่วนนี้จะใช้ระยะเวลาประมาณ 4 เดือน
          5.งานเก็บทำความสะอาดภายในและนอก  จะเริ่มดำเนินการจัดเก็บสถานที่และล้างทำความสะอาดพื้นที่ งานจัดเก็บวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ งานจำกัดเศษวัสดุและอุปกรณ์ก่อสร้าง และงานเก็บขนขยะมูลฝอยต่างๆ ฯลฯ โดยจะเริ่มดำเนินการตั้งแต่งานจะใกล้แล้วเสร็จ ไปจนกว่าจะแล้วเสร็จสมบูรณ์  งานส่วนนี้จะใช้ระยะเวลาประมาณ 1 เดือน

ผลการดำเนินงานก่อสร้างโครงการ ณ วันที่ 20 ธันวาคม 2553
          สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ  ได้ว่าจ้างให้ผู้รับจ้างก่อสร้าง (บริษัท แคปปิตัล มารีนไฟเบอร์กล๊าส จำกัด) ดำเนินการก่อสร้างหอดูดาวแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯ  โดยผู้รับจ้างได้ดำเนินการก่อสร้างไปแล้ว 120 วัน (นับถึงวันที่ 20 ธันวาคม 2553)  โดยมีระยะเวลาการก่อสร้างรวมทั้งสิ้น 400 วัน แล้วเสร็จประมาณ 38.80 % ซึ่งเร็วกว่าแผนงาน 0.2% ตามรายละเอียดดังต่อไปนี้

การดำเนินการก่อสร้างอาคารประกอบ และอาคารหอดูดาว

งบประมาณ

          งบประมาณในการก่อสร้าง
          ปีงบประมาณ 2552                                                                                     17,600,000.-  บาท
          ปีงบประมาณ 2553                                                                                     13,998,000.-  บาท
          ปีงบประมาณ 2554                                                                                       7,902,000.-  บาท
          รวมงบประมาณทั้งสิ้น                                                                                   39,500,000.-  บาท

พื้นที่ดำเนินงาน

          สถาบันฯ จึงได้ดำเนินโครงการก่อสร้างหอดูดาวแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติและติดตั้งกล้องโทรทรรศน์ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 2.4 เมตร  ณ สถานีทวนสัญญาณ ทีโอที (กม.44.4)  อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนนท์  อำเภอจอมทอง  จังหวัดเชียงใหม่  ซึ่งมีความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง 2,457 เมตร พิกัดที่ 18? 34’ 21’’ N และ 98? 29’ 07’’E  
 

ระยะเวลาดำเนินงาน

          คาดว่าจะดำเนินการให้แล้วเสร็จภายในระยะเวลาประมาณ 12 เดือน

ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ

          1.    หอดูดาวแห่งชาติจะเป็นศูนย์กลางการวิจัยและวิชาการทางดาราศาสตร์ของชาติที่จะให้การบริการข้อมูลทางดาราศาสตร์แก่ประชาชนทั่วประเทศ
          2.    หอดูดาวแห่งชาติสามารถเชื่อมโยงเครือข่ายผ่านระบบสารสนเทศหอดูดาวภูมิภาค 6 แห่งทั่วประเทศและศูนย์เรียนรู้ทางดาราศาสตร์ต่างๆ เช่น มหาวิทยาลัย โรงเรียนวังไกลกังวล ศูนย์การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา เป็นต้น
          3.    หอดูดาวแห่งชาติสามารถเชื่อมโยงกับหอดูดาวทั่วโลกเพื่อพัฒนางานทางด้านการวิจัยและวิชาการทางดาราศาสตร์ของไทยร่วมกับนานาประเทศ

ผู้รับผิดชอบ

          น.ส. กลอยใจ  ไชยมหาวัน  เจ้าหน้าที่วิเคราะห์นโยบายและแผน
          ฝ่ายยุทธศาสตร์และงบประมาณ   053-225571 ต่อ 20  หรือ  086-5868341
          โทรสาร 053-225524     e-mail : อีเมลนี้จะถูกป้องกันจากสแปมบอท แต่คุณต้องเปิดการใช้งานจาวาสคริปก่อน